1. Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει ένα παιδί λογοθεραπεία;

Το ‘πότε’ ένα παιδί είναι έτοιμο να ξεκινήσει λογοθεραπεία εξαρτάται από το είδος της διαταραχής που παρουσιάζει. Σε γενικές γραμμές, τα παιδιά που δυσκολεύονται να παράγουν ορισμένους ήχους-φωνήματα ξεκινούν το πρόγραμμά τους μετά τα 3,5 έτη. Σε περιπτώσεις παιδιών με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή η παρέμβαση είναι καλό να ξεκινήσει σε ηλικία 24 μηνών. Σε κάθε περίπτωση όμως η ερώτηση αυτή μπορεί να απαντηθεί με βεβαιότητα από έναν λογοθεραπευτή ο οποίος έχει αξιολογήσει προηγουμένως το παιδί.

2. Γιατί ένα παιδί μπορεί να παρουσιάζει δυσκολίες στο λόγο και στην ομιλία του;

Τα πιθανά αίτια των διαταραχών λόγου και ομιλίας μπορεί να οφείλονται σε οργανικούς και μη οργανικούς παράγοντες.
Οργανικοί παράγοντες:
* Προβλήματα ακοής (ωτίτιδες)
* Νοητική υστέρηση
* Νευρολογικές παθήσεις ή εγκεφαλική παράλυση
* Ανατομικές δυσπλασίες
* Κ.α.
Μη οργανικοί παράγοντες:
Το γλωσσικό περιβάλλον ενός παιδιού είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας του. Δεδομένου ότι το πρότυπο ομιλίας ενός παιδιού, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια της ζωής του, είναι το οικογενειακό του περιβάλλον τότε αυτό θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει σωστά γλωσσικά ερεθίσματα. Επίσης, το οικογενειακό περιβάλλον του παιδιού είναι αυτό που θα πρέπει να δημιουργήσει κατάλληλές συνθήκες για επικοινωνία με αποτέλεσμα το παιδί να θέλει να εκφραστεί λεκτικά.
 

3. Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να αναπτύξει ορθά το λόγο και την ομιλία του;

* Να αποφεύγετε να μιλάτε μωρουδίστικα. Προφέρετε σωστά τις λέξεις και χρησιμοποιείτε σωστό λεξιλόγιο
* Μην ‘προλαβαίνετε’ τις ανάγκες του. Αφήστε το να εκφραστεί λεκτικά όταν χρειάζονται κάτι και επιβραβεύστε το ακόμα και όταν η εκφορά της λέξης δεν ήταν ολόσωστη.
* Μην περιμένετε το παιδί να πάει σχολείο για να κάνετε παρέμβαση
* Μην πιέζετε ένα παιδί να επαναλαμβάνει καινούριες λέξεις
* Προκαλέστε διάλογο με το παιδί σας κάνοντάς του ανοιχτού τύπου ερωτήσεις
* Εμπλουτίστε το γλωσσικό του περιβάλλον με βιβλία
* Μην το διακόπτετε όταν μιλάει και μην το πιέζετε να ολοκληρώσει την πρότασή του
* Μην υποβαθμίσετε τις δυσκολίες που ενδέχεται να παρουσιάσει το παιδί καθώς εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις σχολικές του επιδόσεις στο μέλλον.
 

4. Μπορεί μια διαταραχή στον λόγο να επηρεάσει την σχολική επίδοση του παιδιού μου;

Ποικίλες έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά με διαταραχές στον λόγο είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν μειωμένες σχολικές επιδόσεις ακόμα και μαθησιακές δυσκολίες. Πιο συγκεκριμένα μπορεί να δυσκολευτούν με την ανάγνωση, με την κατανόηση ή με την απόδοση κειμένου ή/και νοήματος, με την οργάνωση του γραπτού λόγου ή/και της κριτικής τους σκέψης κ.ά. Ωστόσο, εάν οι δυσκολίες αυτές αντιμετωπιστούν έγκαιρα τότε οι πιθανότητες το παιδί να εμφανίσει μαθησιακές δυσκολίες μειώνονται αρκετά.
 

5. Πόσο καθαρά πρέπει να μιλάει το παιδί μέχρι τα 5 του χρόνια; Πότε πρέπει να ανησυχήσω;

Το παιδί μέχρι τα 5 του χρόνια θα πρέπει να παράγει ορθά όλα τα φωνήματα εκτός από το ΄ρ’ το οποίο ενδέχεται να κατακτηθεί στην ηλικία των 6 χρόνων. Επιπλέον, σε αυτή την ηλικία το παιδί θα πρέπει να είναι σε θέση να διηγηθεί μια μεγάλη ιστορία, να χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις και να απαντάει σε σύνθετες ερωτήσεις. Πρέπει να ανησυχήσετε και να αναζητήσετε βοήθεια όταν η γλωσσική του συμπεριφορά δεν είναι η αναμενόμενη για τη χρονολογική του ηλικία. Για παράδειγμα ένα παιδί 2-3 ετών θα πρέπει να χρησιμοποιεί προτάσεις με 4-5 λέξεις, να κάνει ερωτήσεις και να ακολουθεί σύνθετες οδηγίες. Ωστόσο, το κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μπορεί να αναπτύσσεται με γρήγορο ή αργό ρυθμό από το αναμενόμενο, αλλά να υπάρχει συνεχής ανάπτυξη. Σε περίπτωση που το παιδί δεν έχει κατακτήσει τις αναμενόμενες για την ηλικία του δεξιότητες τότε θα πρέπει να αξιολογηθεί από έναν λογοθεραπευτή.